Zapalenie błędnika - jakie daje objawy i jak odróżnić je od innych zawrotów głowy?

​Zapalenie błędnika jest jedną z najbardziej dokuczliwych przyczyn nagłych zawrotów głowy. Daje silne objawy, które potrafią uniemożliwić normalne funkcjonowanie - od zaburzeń równowagi, przez nudności, aż po problem z utrzymaniem stabilnego widzenia. Mimo że błędnik jest niewielką strukturą, jego zapalenie potrafi całkowicie "rozstroić" układ równowagi. Właśnie dlatego szybka konsultacja laryngologiczna lub otoneurologiczna jest kluczowa.

Zapalenie błędnika jest jedną z najbardziej dokuczliwych przyczyn nagłych zawrotów głowy. Daje silne objawy, które potrafią uniemożliwić normalne funkcjonowanie - od zaburzeń równowagi, przez nudności, aż po problem z utrzymaniem stabilnego widzenia. Mimo że błędnik jest niewielką strukturą, jego zapalenie potrafi całkowicie "rozstroić" układ równowagi. Właśnie dlatego szybka konsultacja laryngologiczna lub otoneurologiczna jest kluczowa.

W placówkach zajmujących się diagnostyką zawrotów głowy, takich jak Szpital Gdańsk LUX MED, wykonuje się specjalistyczne badania równowagi i słuchu, które pomagają ustalić, czy źródłem problemu jest błędnik, czy inne schorzenia neurologiczne.

Czym jest zapalenie błędnika i jak powstaje?

Błędnik znajduje się w uchu wewnętrznym i odpowiada za odbieranie dźwięków oraz kontrolę równowagi. Gdy w jego obrębie dochodzi do stanu zapalnego - najczęściej wirusowego, rzadziej bakteryjnego - impulsy przekazywane do mózgu stają się zniekształcone. Mózg nie potrafi prawidłowo interpretować informacji pochodzących z narządu równowagi, przez co pacjent ma poczucie wirowania przestrzeni lub własnego ciała.

Do zapalenia błędnika może dochodzić po infekcjach wirusowych, przeziębieniu, zapaleniu ucha środkowego, a nawet silnym stresie lub osłabieniu odporności.

Objawy zapalenia błędnika - na co zwrócić uwagę?

Zapalenie błędnika daje charakterystyczne objawy, ale ich intensywność i przebieg sprawiają, że pacjenci często myślą o udarze, problemach neurologicznych lub nagłej chorobie. Objawy są zwykle gwałtowne i utrudniają codzienne funkcjonowanie. Do najczęstszych należą:

• nagłe, silne zawroty głowy, często z uczuciem wirowania,
• nudności, wymioty, nadwrażliwość na ruch,
• zaburzenia równowagi i problemy z chodzeniem,
• oczopląs, czyli mimowolne ruchy gałek ocznych,
• uczucie pełności w uchu lub szumy,
• problemy z koncentracją i dezorientacja,
• niekiedy przejściowe pogorszenie słuchu.

Objawy zwykle pojawiają się nagle i utrzymują się od kilku dni do kilku tygodni.

Czym różni się zapalenie błędnika od innych przyczyn zawrotów głowy?

Zawroty głowy to bardzo szeroka grupa objawów i często mają zupełnie inne podłoże niż błędnik. Właśnie dlatego tak ważna jest prawidłowa diagnostyka. Zapalenie błędnika odróżnia się przede wszystkim tym, że zawroty pojawiają się nagle i są intensywne, często uniemożliwiają poruszanie się. W przeciwieństwie do łagodnych napadowych zawrotów głowy (BPPV), nie ustępują po zmianie pozycji.

Nie przypominają również zawrotów pochodzenia naczyniowego, które częściej dotyczą osób starszych i mogą wiązać się z zaburzeniami krążenia w mózgu. Zapalenie błędnika wyróżnia też to, że pacjent zazwyczaj ma towarzyszące objawy ze strony ucha - szumy, dyskomfort lub osłabienie słuchu.

Diagnostyka zawrotów głowy - jakie badania wykonać?

Ponieważ zawroty głowy mogą mieć bardzo różne przyczyny - od błędnika, przez układ nerwowy, po układ krążenia - lekarz musi przeprowadzić szeroką diagnostykę. Dopiero zestaw badań pozwala jednoznacznie wskazać źródło problemu. Najczęściej wykonuje się:

• audiometrię,
• otoskopię,
• testy błędnikowe i próby równowagi,
• VNG i ENG,
• badanie neurologiczne,
• rezonans magnetyczny przy niejasnym obrazie klinicznym.

Dzięki takim badaniom można jednoznacznie ustalić, czy problem leży w błędniku, czy jest to np. BPPV, migrena przedsionkowa, zapalenie nerwu przedsionkowego albo problem naczyniowy.

Jak przebiega leczenie zapalenia błędnika i ile trwa rekonwalescencja?

Leczenie zależy od przyczyny, ale zwykle skupia się na zmniejszeniu objawów i przywróceniu równowagi. Przy zapaleniu wirusowym stosuje się leki przeciwwymiotne, przeciwzawrotne oraz preparaty wspierające regenerację nerwu przedsionkowego. W przypadku infekcji bakteryjnej konieczna bywa antybiotykoterapia.

Bardzo ważnym elementem rekonwalescencji jest rehabilitacja przedsionkowa - zestaw ćwiczeń, które uczą mózg ponownego prawidłowego przetwarzania informacji z narządu równowagi. Dzięki nim pacjent szybciej przestaje odczuwać zawroty, a ryzyko nawrotów znacząco maleje.

Powrót do pełnej sprawności trwa zwykle od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od nasilenia objawów i reakcji na leczenie.

Artykuł partnera